Thời gian qua, việc tồn đọng các container phế liệu nhập khẩu tại các cảng biển đang là mối quan tâm lớn của dư luận xã hội, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các cảng biển; làm chậm lưu thông hàng hóa, giảm dung lượng bãi chứa container v.v...

Qua công tác kiểm tra cho thấy, lượng phế liệu nhập khẩu đang tồn đọng chủ yếu tại các cảng của TP Hồ Chí Minh. Trong đó, riêng tại Cảng Cát Lái 3.464 container, chiếm phần lớn lượng phế liệu tồn đọng tại các cảng biển phía Nam, trong đó ước tính khoảng 20% là phế liệu giấy và 80% còn lại là phế liệu nhựa và phế liệu khác. Tại các cảng của thành phố Hải Phòng tồn đọng số container quá hạn trên 90 ngày là 737 container và 507 container có thời hạn từ 30-90 ngày...

Rõ ràng, nhu cầu phế liệu trong nước đang rất cao và doanh nghiệp cũng đang rất tích cực nhập phế liệu về Việt Nam. Không cần nói thì ai cũng hiểu rằng, phế liệu đang "hái ra tiền". Tuy nhiên, nếu không kiểm soát chặt chẽ, những hệ lụy mà các loại phế liệu ngoại nhập gây ra cho môi trường chắc chắn cũng không nhỏ.

Chính vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng, cần thắt chặt, loại bỏ những phế liệu ngoại nhập có nguy cơ gây ô nhiễm cho nước ta. Để làm được việc này, phải tiến hành rà soát, sớm hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý phế liệu nhập khẩu theo hướng đồng bộ giữa các yêu cầu bảo vệ môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường, Luật Thương mại, Luật Hải quan và Luật Hàng hải. Đặc biệt, cần tạo cơ chế quản lý, kiểm soát và phòng ngừa từ xa, ngoài biên giới đối với hoạt động thương mại nhập khẩu phế liệu; Rà soát, sửa các Nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành Luật; các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đối với phế liệu nhập khẩu theo hướng chặt chẽ, đảm bảo phế liệu nhập khẩu là phế liệu sạch. Đặc biệt, cần kiểm soát nghiêm ngặt việc lợi dụng tạm nhập, tái xuất và trung chuyển phế liệu vào Việt Nam vv...

Những giải pháp trên sẽ giải quyết được những vướng mắc, hạn chế phát sinh trong quản lý nhập khẩu phế liệu hiện nay, vừa bảo vệ được môi trường, vừa tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hoạt động theo đúng quy định của pháp luật.